کارتن‌خوابی یکی از معضلات اجتماعی است که در سرتاسر جهان وجود دارد و در هر جامعه‌ای که توزیع ثروت در آن عادلانه نباشد بیشتر بوده و به تناسب هرچقدر که عدالت بیشتری در توزیع ثروت باشد این معضل اجتماعی کمتر است.
کارتن‌خوابی اگر به دلیل سرخوردگی یا حتی طرد اجتماعی باشد نشان‌دهنده سبک جدیدی از زندگی است و یکی از دلایل آن توزیع نامناسب ثروت و قدرت بوده که سرمایه‌داری به آن دامن زده است.
کارتن‌خواب‌ها معمولا افراد بی‌خانمان یا معتادین متجاهر هستند که در گذر زمان خانواده و دارایی خود را از دست داده و برخی از آن‌ها در دام اعتیاد گرفتار شده‌اند و امروز به دلیل‌عدم برخورداری از یک درآمد ثابت و نداشتن خانواده یا حتی به دلیل طرد شدن از کانون گرم خانواده به کارتن‌خوابی روی آورده‌اند که این امر می‌تواند موجب گسترش تکدی‌گری، سرقت و اعتیاد در جامعه شود.
کارتن‌خواب‌ها را نمی‌توان به صورت ۱۰۰ درصدی به‌عنوان مجرم قلمداد کرد اما این افراد می‌توانند به یک مجرم تبدیل شوند و لذا کارتن‌خوابی را می‌توان به‌عنوان یک عامل ارتکاب جرم در جامعه دانست که باید با یک برنامه‌ریزی مناسب با این معضل اجتماعی مقابله کرد.
معضل کارتن‌خوابی در شهرستان سرپل‌ذهاب به‌عنوان یک شهر کوچک، سابقه چندانی ندارد اما در روزهای اخیر شاهد چند نمونه از چنین افرادی در شهرستان هستیم که لازم است مسئولان برای مقابله با آن چاره‌اندیشی کنند و قبل از اینکه تعداد این‌گونه افراد بیشتر شود راه چاره مناسبی برای جمع‌آوری آن‌ها اتخاذ شود.
مشاهده افراد کارتن‌خواب در خیابان‌ها و معابر اصلی شهر باعث ایجاد یک حس ناخوشایندی در انسان می‌شود که می‌تواند در زمینه جذب گردشگر با توجه به نزدیک شدن به ایام پایانی سال تاثیرات منفی برای شهرستان داشته باشد که اگر اقدام به سرقت از خودروها و اموال مسافران و گردشگران را هم به این اضافه کنیم می‌بینیم که چه فاجعه‌ای در انتظار شهرستان خواهد بود، لذا توجه مسئولان به این نکته که هرچه سریع‌تر باید این افراد از سطح شهر جمع‌آوری و ساماندهی شوند بسیار مهم و ضروری است.
کارتن‌خواب‌ها در فصول گرم سال مشکلی برای شب را به صبح رساندن خود ندارند اما با شروع فصل پاییز و در ادامه زمستان مشکلات آن‌ها شروع می‌شود و دیدن صحنه‌های ناخوشایند خوابیدن انسانی در سرمای زمستان در کنار خیابان که حتی پتویی هم برای گرم کردن خود ندارد دل هر بیننده‌ای را به درد می‌آورد.
عدم وجود گرم‌خانه‌ها در بسیاری از شهرها یکی از خلأهای موجود در این موضوع است ضمن اینکه بر اساس قانون ایجاد گرم‌خانه تنها در کلانشهرها توسط شهرداری و با همکاری بهزیستی‌ها پیش‌بینی شده است و شهرهای کوچکی همچون سرپل‌ذهاب اجازه قانونی درخصوص ایجاد گرم‌خانه را ندارند که این‌عدم وجود قانون خود مانع بزرگی بر سر راه ایجاد گرم‌خانه در شهرستان است اما وجود یک گرم‌خانه مناسب می‌تواند در شب را به صبح رساندن این افراد خصوصا در فصل سرما کمک کند.
وجود کارتن‌خواب‌ها در خیابان‌های سرپل‌ذهاب سیمای زشتی ایجاد کرده
علی مرادی از شهروندان سرپل‌ذهابی در این رابطه به خبرنگار مرصادنیوز، گفت: وجود کارتن‌خواب‌ها در خیابان‌های شهر سیمای زشتی برای شهر دارد ضمن اینکه ترس سرقت را در جامعه زیاد می‌کند و لازم است مسئولان شهرستان این افراد را جمع‌آوری کنند.
بهزیستی در رابطه با اسکان کارتن‌خواب‌ها وظیفه‌ای ندارد
فهیمه یارویسی؛ مدیر بهزیستی سرپل‌ذهاب نیز در گفتگو با خبرنگار مرصادنیوز اظهار داشت: ایجاد گرم‌خانه‌ها از وظایف شهرداری‌ها است و در سرپل‌ذهاب نیز بر اساس مصوبه‌ای که در جلسه شورای فرعی مواد مخدر شهرستان تصویب شده این وظیفه برعهده شهرداری قرار گرفته است.
وی افزود: بهزیستی در رابطه با جمع‌آوری و اسکان کارتن‌خواب‌ها وظیفه‌ای ندارد و فقط در صورتی که این کارتن‌خواب‌ها از افراد مسن یا روانی باشند بهزیستی نسبت به معرفی آن‌ها به مراکز نگهداری سالمندان و آسایشگاه روانی مرکز استان اقدام می‌کند.
یارویسی تصریح کرد: یک مورد معتاد در شهرستان وجود داشت که شخصی مسن بود و در محدوده ترمینال شهرستان بود که اصالتا اهل اسلام‌آبادغرب و دارای خانواده و فرزندان بود که متاسفانه جویای وضعیت وی نیستند و همکاران من بارها برای معرفی وی به مرکز نگهداری سالمندان اقدام کردند که البته خود شخص هم تمایلی به این کار نداشته و بازهم به شهرستان بازگشته است.
ایجاد گرم‌خانه‌ها فقط در کلانشهرها برعهده شهرداری‌ها است
علی قطره‌ای؛ شهردار سرپل‌ذهاب نیز در گفتگو با خبرنگار مرصادنیوز، اظهار داشت: بر اساس قانون ایجاد گرم‌خانه‌ها فقط در کلانشهرها برعهده شهرداری‌ها است ولی در شهرهای کوچک هیچ قانونی برای ایجاد گرم‌خانه وجود ندارد ضمن اینکه در کلانشهرها نیز شهرداری فقط تامین کننده مکان است و امور مربوط به تأمین غذا و اقدامات نگهداری برعهده بهزیستی‌ها گذاشته شده است و در مرکز کرمانشاه نیز بهزیستی استان هزینه تأمین غذا و نگهداری از کارتن‌خواب‌ها را به شهرداری می‌پردازد.
وی افزود: با این وجود و با توجه به مصوبه‌ای که در جلسه شورای فرعی مبارزه با مواد مخدر شهرستان تصویب شد شهرداری پذیرفت که در صورت تعیین تکلیف مواردی همچون تامین خوراک، اقدامات نگهداری و مسائل حقوقی آن یک مرکز را به‌عنوان گرم‌خانه تامین کند که متاسفانه هیچ نهادی این موارد را برعهده نگرفت.
شهردار شهرستان در ادامه گفت: ایجاد گرم‌خانه با اجاره کردن یک واحد مسکونی و گماشتن یک نفر نگهبان راه می‌افتد اما اگر در این گرم‌خانه احدی از افرادی که در آن بیتوته می‌کنند فوت کنند چه کسی باید جوابگوی آن باشد قطعا پس از وقوع چنین اتفاقی مسائل حقوقی پیش می‌آید که باید یک نهاد مشخص طرف آن قرار گیرد درحالی‌که در این مورد هیچ نهادی برای آن مشخص نشده ضمن اینکه مواردی همچون تأمین خوراک روزانه این افراد و انجام اقدامات نگهداری همچون استحمام، آرایشگاه و ... این افراد که کاری تخصصی است توسط هیچ نهادی برعهده گرفته نشد.
وی افزود: شهرداری آمادگی دارد در صورت تعیین تکلیف این موارد یک واحد مسکونی را برای بیتوته کردن افراد کارتن‌خواب در شهرستان اجاره کند و حتی بیشتر از وظایف خود در این رابطه همکاری کند تا مشکل این افراد در روزهای سرد سال برطرف شده و بتوانند در یک مکان گرم بیتوته کنند.
طرح جمع‌آوری کارتن‌خواب‌ها در سرپل‌ذهاب عملیاتی می‌شود
خسرو تمری؛ سرپرست معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرمانداری سرپل‌ذهاب نیز در گفتگو با خبرنگار مرصادنیوز، در این رابطه اظهار داشت: طرح جمع‌آوری کارتن‌خواب‌ها به عنوان یکی از مطالبه‌های شهروندان در شهرستان از چند روز آتی عملیاتی می‌شود.
وی افزود: طی بازدیدهای متعدد مسئولان از سطح شهرستان، پاک‌سازی این مکان‌ها از وجود کارتن‌خواب‌ها در دستور کار شهرداری و بهزیستی قرار گرفت.
تمری تصریح کرد: پیشگیری و مقابله با آسیب‌های اجتماعی در دستور کار جدی قرار گرفته که بخشی مهم از این رسالت با تبلیغات محیطی محقق می‌شود.
وی ادامه داد: با تبلیغات محیطی به پدیده‌های مختلفی همچون کودکان کار، رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، اعتیاد، حقوق شهری و ارتقای فرهنگ شهروندی تمرکز ویژه شده تا آسیب‌های ناشی از این پدیده‌ها کاهش یابد.
تمری گفت: طرح جمع‌آوری افراد کارتن‌خواب با همکاری دادستانی، شهرداری، بهزیستی و نیروی انتظامی آغاز خواهد شد تا بتوانیم در قالب این طرح شاهد ساماندهی افراد کارتن خواب باشیم.
سرپرست معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرمانداری سرپل‌ذهاب گفت: در راستای ارتقای سطح امنیت اجتماعی منطقه و ساماندهی کارتن‌خواب‌ها گشت‌ها به‌طور مستمر انجام و در صورت مشاهده افراد مذکور جمع‌آوری شده و به گرم‌خانه‌های مرکز استان منتقل می‌شوند.
تمری در پایان افزود: افراد کارتن‌خوابی که در سطح شهر حضور دارند، نمای خوبی را به شهر نمی‌دهند که از همین رو در آستانه نوروز ۱۴۰۳ طرح جمع‌آوری کارتن‌خواب‌ها در شهرستان سرپل‌ذهاب عملیاتی می‌شود.
به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»، وجود کارتن‌خواب‌ها در سطح شهر پیامدهایی همچون تلقین حس بدبینی و ناامیدی به جامعه، ایجاد فضای مشخص برای ارتکاب جرائم مختلف، اشاعه فحشا و افزایش اعتیاد، افزایش ناامنی اجتماعی، ترویج تکدی‌گری، کاهش نیروی کار و مفید جامعه و… را به همراه داشته باشد اما آنچه که مسلم است پدیده کارتن‌خوابی به طور کلی یک معضل همیشگی نیست، بلکه می‌توان با اتخاذ درمان‌های مناسب این نیروی کار را مجدد به جامعه بازگرداند که باید مسئولان برای آن برنامه‌ریزی کنند.