پربازدیدترین ها

سرویس: فرهنگی کد خبر: 238706 ۱۷:۳۵ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۹

یادداشت:

معرفی جاذبه‌های‌گردشگری سرپل‌ذهاب / بنای‌تاریخی زیج ‌منیژه

بازی دراز 1404:بنای‌تاریخی زیج‌منیژه که قدمت آن به دوره ساسانیان می‌رسد، در داخل بافت روستای‌پاتاق از توابع سرپل‌ذهاب قرار دارد.

معرفی جاذبه‌های‌گردشگری سرپل‌ذهاب / بنای‌تاریخی زیج ‌منیژه

به گزارش بازی‌دراز، زیج‌منیژه بنایی است مستطیلی شکل با امتدادشرقی – غربی در روستای‌پاطاق دهستان‌بشیوه ، بخش مرکزی شهرستان سرپل‌ذهاب . بنا در حال‌حاضر در مجاورت روستای‌پاطاق در میان باغات و حد فاصل خانه‌های‌مسکونی عبور رودخانه کوچک ماراب که از سرابی با همین نام نشات می‌گیرد قرار دارد .

در پیرامون بنا و با توجه به وفور آب چند آسیاب سنتی مخرو به با تموره‌هایی به ارتفاع حداقل ۴متر در میان باغات قرار دارد از شاخص‌ترین آثار پیرامون این بنا می‌توان به مسیر جاده باستانی ابریشم که در برخی نقاط به صورت قلوه‌چین شواهدی از آن بر جای مانده و بنای مشهور کنار این جاده یعنی تاق‌گرا بنای تاق و شواهد باقی مانده از جاده در فاصله حدود ۲کیلومتری این مجموعه واقع هستند

با توجه به وجوه جاده یاد شده و نیز بنای تاق‌گرا بنای زیج‌منیژه توسط بسیاری از صاحب‌نظران کاروانسرایی میان‌راهی و متعلق به دوره ساسانی معرفی شده است .

در حال حاضر به واسطه عدم تکمیل پژوهش‌ها نمی‌توان درباره ابعاد دقیق و واقعی بنا اظهارنظر کرد ولی روشن است که به محدوده بنا بویژه از دو جبهه‌شرقی و غربی تجاوز فراوانی شده و به عرصه‌های آن ورود شده است یکی از دلایل این امر استفاده مجدد اهالی از گچ انبوه به‌کار رفته در معماری بنا جهت ساخت و ساز خانه‌های روستایی در گذرزمان بوده است که سبب گردیده بنا به تدریج عرصه محدودتری بیابد .

تا پیش از آغاز فعالیت‌های سازمان میراث‌فرهنگی در جهت حفظ و حراست از بنا بخش‌های آبادتر زیج‌منیژه از سوی روستاییان به عنوان آغل نگهداری احشام و انبارهای ذخیره علوفه جهت فصول مختلف سال مورد استفاده قرار گرفته است .

در زمان جنگ‌تحمیلی نیز از این بنا به وسیله عشایر که چراهگاه‌های خود راغ در مناطق گرمسیر مجاور قصرشیرین از دست داده بودند به کرات و در زمان‌های‌طولانی استفاده شده و در بخش‌هایی نیز به وسیله اهالی اقدام به تخلیه‌زباله ،پس مانده‌های دامی و نخاله‌ای‌ساختمانی شده بود .

بنای زیج‌منیژه در حاضر در حدود ۲ متراز سطح زمین‌های‌پیرامونی ارتفاع دارد با توجه به موقعیت بنا و ریخت و شکل برجستگی اراضی پیرامون بنا احتمال دارد در محل اصلی احداث بنا پیشه‌ای طبیعی وجود داشته و بر همین اساس شاکله اصلی بنا بر صفه‌ای طبیعی و بلندتر از سطح زمین‌های پیرامونی شکل گرفته باشد.

از سوی دیگر با توجه به وضعیت ریختی زمین و وفورآب در پیرامون مجموعه احتمال دارد بنا در درون پردیسی محصور با درختان‌میوه بهشتی از قبیل زیتون ، انجیر ، انار و انگور به عنوان میوه‌های عمده تولیدی منطقه قرار داشته است