گروه سیاسی خبرگزاری فارس: رهبر معظم انقلاب اسلامی روز پنجشنبه، همزمان با ولادت حضرت فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها)، در دیدار سالانه با مداحان و ذاکران اهلبیت (علیهمالسلام)، با طرح تعابیری دقیق و راهبردی، جایگاه مداحی در جامعه امروز ایران را مورد تبیین قرار دادند. ایشان تصریح کردند: «امروز مدّاحی یکی از عرصههای بسیار مهمّی است که شایسته است دربارهی آن پژوهش انجام بگیرد. امروز مدّاحی فقط آمدن و خواندن و گریاندن و مانند اینها نیست؛ امروز مدّاحی در کشور ما یک پدیدهای شده که درخور پژوهش و تحقیق است. پژوهش یعنی چه؟ عمقیابی؛ شناخت اینکه پشت این شعر و آواز و آهنگ و رفتار چیست و چه چیزی قرار دارد. آسیبشناسی؛ ممکن است آسیبشناسی، ما را به یک نقاط ضعفی برساند. جستجو از راههای رشد؛ اینکه چه کار کنیم که مدّاحی در راه رشد پیش برود، به سمت تکامل و در مسیر تکامل حرکت کند. اینها مجموعهای است که یک جمع محقّق و پژوهشگر میباید و میتوانند دربارهی این، کار کنند؛ امروز این لازم است.»رهبر انقلاب همچنین در بیانی تازه، مداحی را «یکی از پایگاههای ادبیات مقاومت» خواندند؛ تعبیری نو که افق جدیدی را پیش روی جامعه مداحی، شاعران آیینی و پژوهشگران این عرصه گشود و ضرورت توجه علمی، عمیق و تمدنی به این پدیده اثرگذار اجتماعی و فرهنگی را بیش از پیش برجسته کرد.
مسعود پیرایش، مداح اهلبیت(ع)، در گفتوگو با فارس با تبیین ابعاد مختلف جایگاه هیئت و مداحی در جامعه امروز، تأکید کرد: هیئت و به تبع آن مداحی، پدیدهای منحصر بهفرد است. وی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب گفت: همانگونه که آقا در سالهای گذشته فرمودند، هیئت «کانون جهاد تبیین» است و شاید سنگینترین مأموریتها در حوزه انقلاب اسلامی به هیئتها و به تبع آن به مداحان سپرده شده است؛ تا آنجا که فرمودند اگر میخواهید ببینید موفق بودهاید یا نه، باید از خود بپرسید در جهاد تبیین کاری انجام دادهاید یا نه.پیرایش با اشاره به نقش تاریخی مداحان در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تصریح کرد: مداحان در انقلاب و دوران دفاع مقدس، عاملیت داشتهاند؛ یعنی خودشان یکی از عوامل شکلگیری و پیشبرندگی انقلاب اسلامی بودهاند. به گفته وی، پس از پیروزی انقلاب نیز این پدیده هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی رشد چشمگیری داشته است.این مداح اهلبیت(ع) با اشاره به نکتهای مهم در بیانات رهبر انقلاب افزود: در بیانات حضرت آقا نکتهای بسیار عجیب و تکاندهنده مطرح شد؛ آنجا که فرمودند یکی از عواملی که خون شهدا را زنده نگه داشت، مداحان بودند. ایشان تصریح کردند که مداحان در ابعاد اجتماعی و سیاسی نقش مؤثری ایفا کردهاند و کار آنها صرفاً خواندن و گریاندن نبوده است.
وی ادامه داد: لازم است چرایی، چیستی و چگونگی این پدیده بهطور دقیق بررسی شود و درباره آن پژوهش صورت بگیرد. آن عاملی که در میدان اثرگذار است، باید بداند چه میکند؛ باید چرایی، چیستی و چگونگی کار خود را بشناسد. پیرایش با یادآوری توصیه رهبر انقلاب خاطرنشان کرد: یادم است که حضرت آقا فرمودند با حفظ اصل و هویت هیئت، باید بهروز باشید؛ نوآوری داشته باشید و مسائل روز را در مداحیها مطرح کنید. ایشان تصریح کردند که رشد خوبی اتفاق افتاده و به مطالب خوبی پرداخته شده است، مشروط بر آنکه این روند با حفظ اصول و هویت اصیل هیئت صورت بگیرد.پیرایش با تأکید بر مسئولیتهای چندلایه در این عرصه گفت: در این میان، هم عامل، هم ناظر و هم فقها و پژوهشگران مسئولیت دارند. هیئت پدیدهای منحصر بهفرد و رسانه منحصر بهفرد شیعه، بلکه رسانه اسلام است و باید بهصورت جدی بررسی شود؛ تا هم انتقال صحیح آن ممکن شود، هم تجربهنگاری صورت بگیرد، هم دانش تولیدشده مدیریت و ثبت شود و امکان انتقال آن به نسلهای بعد فراهم آید.وی افزود: در کنار این، هم مداح و هم ناظر باید نسبت به نقاط قوت و نواقص کار آگاه باشند و این امر بدون پژوهش دقیق ممکن نیست. به نظر بنده، ریشه این مسئله مداحی به خود اسلام بازمیگردد. ادبیات مقاومت اساساً زاییده اسلام است؛ انقلابی که از این ادبیات بهره گرفت و از آن بهعنوان یک عامل فعال در انقلاب و جبههها استفاده کرد.پیرایش با اشاره به نقش هیئتها در شکلگیری نهضت اسلامی تصریح کرد: وقتی تاریخ و سخنان بزرگان را بررسی میکنیم، میبینیم که جرقههای انقلاب در هیئتها و محافل مذهبی زده شد و همین محافل پرچمدار بودند. ادبیات امام، جوانان ما را با ادبیات مقاومت و عاشورا پیوند زد و آنها را هدفمند کرد.
وی با نقل سخنی از استاد صفایی حائری گفت: استاد صفایی حائری جملهای بسیار زیبا دارند که میگویند: «مرگ مهم نیست؛ تو مرگ را خواهی داشت، ببین برای چه میمیری.» انسان با اهدافش تثبیت میشود. به گفته پیرایش، ادبیات مقاومت روح حماسه دارد، سلحشوری دارد و ابعاد گوناگونی را در بر میگیرد.این مداح اهلبیت(ع) با اشاره به تبیین رهبر انقلاب درباره ادبیات مقاومت اظهار داشت: حضرت آقا در یکی از بیاناتشان میفرمایند که ادبیات مقاومت یک گونه ادبی در کنار گونههایی مثل حماسی، عاشقانه یا اجتماعی نیست؛ بلکه خود یک سرچشمه است که همه اینها را با هم در دل خود دارد. ایشان توضیح میدهند که اگر بخواهید یک فیلمنامه عاشقانه بنویسید، خاطرات همسران شهدا خود یک سرچشمه الهام است.پیرایش مهمترین نکته در این حوزه را امیدآفرینی دانست و گفت: حضرت آقا به این نکته میپردازند که ادبیات مقاومت بشارتدهنده و امیدآفرین است و راهبرد میدهد. باز به همان نکته استاد صفایی بازمیگردم؛ همه مرگ را تجربه میکنند، اما اینکه برای چه میروید، چیزی است که مقاومت به شما میدهد.وی افزود: وقتی شما از غمانگیزترین لحظات زندگی انسانی مانند حضرت اباعبدالله الحسین(ع) برای مردم میگویید، در واقع درس استقامت، پایداری و مقاومت میدهید. فجیعترین حوادث رخ داد، اما در نهایت استقامت و پایداری نتیجه داد. اتفاقاً سلحشورترین انسانها کسانی بودند که خود پایههای ایثار و مقاومت را بنا گذاشتند. این مسئله ربطی به ذلت، افسردگی یا غمزدگی ندارد؛ کاملاً برعکس است. به همین دلیل ادبیات مقاومت امیدآفرین و بشارتدهنده افق روشن است.
پیرایش تأکید کرد: ادبیات مقاومت و پایداری، و به تعبیر بنده مقاومت که مرحلهای فراتر از پایداری است، انسان را به کنش فعال میرساند.وی در ادامه به بیانات اخیر رهبر انقلاب با مداحان اشاره کرد و گفت: جنس این بیانات متفاوت بود؛ هم در محتوا، هم در نوع بیان و هم در نحوه مواجهه. خود ایشان به همان چیزی که توصیه کردند عمل کرده بودند. خط کاملاً مشخص شد و آن این بود که اساسیترین هدف دشمن، تغییر هویت است.پیرایش افزود: سپس فرمودند مبانی اسلام و مبانی ایران را تبیین کنید و تأکید کردند که در جنگ تبلیغاتی ـ که از جنگ نظامی مهمتر است ـ متناسب با آرایش دشمن، شما هم آرایش بگیرید، به دفاع اکتفا نکنید، نقاط ضعف دشمن را شناسایی کنید و به آنها حمله کنید.این مداح اهلبیت(ع) برداشت خود را چنین بیان کرد: برداشت بنده این بود که حضرت آقا با مداحان مانند فرماندهای که با نیروهای عملیاتی خود سخن میگوید، مواجه شدند؛ با هیبت فرماندهی که خط و خطوط را مشخص میکند، میدان را نشان میدهد و میگوید دشمن اینجاست و باید به او حمله کرد. مواجهه حضرت آقا با مداحان دقیقاً چنین جنسی داشت؛ مواجههای برای تجهیز، جهتدهی و آمادهسازی نیروهایی که باید وارد میدان شوند.