بازی دراز 1404/ سرپل ذهاب با توجه به تاریخ بسیار کهن در هر دوره و زمان هر حکومتی نام های متعددی داشته است .بعضی ذهاب را شهری متمایز از حلوان می دانند و برخی دیگر ذهاب را همان شهر حلوان قدیم که یکی از هشت شهر باستانی دنیاست می دانند بعضی مورخین مثل راولینسون آن را کالح پایتخت معروف آشوریان گفته اند . نام سرپل به این علت است که در این محل پلی بر روی رودخانه حلوان (الوند )قرار داشته است که در سال 1345 شمسی تخریب شده است همچنین این شهرستان در مسیر جاده بسیار با اهمیت عتبات واقع شده است که در سده های میانه به جاده بزرگ خراسان و بعدها به دروازه آسیا معروف بوده است لذا عوامل مذکور سبب گردیده است که شهرستان سرپل ذهاب از قدمت تاریخی – فرهنگی غنی ای بر خوردار باشد این شهرستان 224 آثار تحت پوشش دارد که 142 اثر ثبت ملی شده
آنچه از اسناد تاریخی استنباط می شود این است که در زمان لولوبی ها در منطقه ی سرپل ذهاب دو شهر بزرگ وجود داشته است که یکی ((آرمان ))که بعدها هالمان و حلوان شده و دیگری (( پاران )) که به گفته دیاکونوف همان (( پادیر )) قدیم است سنگ نوشته انوبانی نی پادشاه لولوبی ها که در ضلع شمال شرقی که بر سینه رشته کوه همیشه استوار زاگرس حک شده که یکی از قدیمی ترین و به عبارتی اولین هنر معماری روی سنگ آسیا بشمار می رود و نیز دهها اثر باستانی و تاریخی دیگر قابل دستابی و استخراج است .
از جاذبه های تاریخی ، فرهنگی و طبیعی این شهرستان می توان به گورد خمه دکان داوود . زیج منیژه . بنای یادمانی تاق گرا ، نقش برجسته اشکانی میان کل ، نقش برجسته گودرز شاه برد عاشقان قلعه گبری ، قلعه شاهین ، مقبره احمد بن اسحاق ، منطقه گردشگری آبشار پیران ، سرابگرم ، سراب مراب ، سراب قره بلاغ ، سراب سید صادق ، منطقه جنگلی پاطاق ، روستای رشید عباس ، منطقه جنگلی بزمیر آباد و گردشگری جنگ یاد مانهای بازی دراز و شهید شیرودی و ... اشاره نمود .
این شهرستان به لحاظ پیشینه فرهنگی ریشه دارای خرده فرهنگهای متنوع و ایلات ، طوایف متعددی با گرایش به اعتقادات و باورهای مذهبی ( شیعه ، سنی ، اهل حق ) دارای دین اسلام و اشتراکات فراوانی بوده که سالیان سال در کمال یکرنگی و و حدت و پرداختن به انجام مذهبی و دینی خویش گذران زندگی نموده به طوری که در طول هشت سال دفاع مقدس در جهت حفظ و حراست کیان ایران اسلامی از هیچ کوششی فرو گذار ننموده و در راه پاسداری از حدود و ثغور مملکت خویش هزاران شهید ، جانباز و آزاده سرافراز را تقدیم این انقلاب نموده اند .
مردمان این شهرستان با لهجه کردی و گویش های کلهر ، گورانی و جافی صحبت می کنند .
از غذاهای محلی این منطقه می توان به کلانه ، زو و کره ، مکیش ، شوروا، نژی ئاو، بورانی توله ، بامیه تماته و همچنین از صنایع دستی مهمی چون : چیغ ،حصیر ، موج ، گلیم ، قالی، نمد، سازهای سنتی و ... اشاره کرد .
