قبله ی هفتم

یکی دیگر از تعابیری که نسبت به مولای ما حضرت امام رضا علیه السلام به کار برده می شود، واژه ی "قبله ی هفتم" است.

این تعبیر از آن جهت به کاربرده می شود که برای ائمه ی معصوم علیهم السلام هفت مدفن و محل وجود دارد: حرم پیامبر صلی الله علیه و آله، قبرستان بقیع، نجف، کربلا، کاظمین، سامرا و مشهد.

لذا مشهد به عنوان مدفن امام علی بن موسی الرضا علیه السلام میان برخی مردم، به عنوان "قبله ی هفتم" شهرت یافته است. بدیهی و روشن است که منظور از قبله در اینجا، به معنی قبله ی نماز نیست. (1)

و تعبیر قبله در اینجا به معنای محل مقدس است که ائمه ی معصومین علیهم السلام در آن مدفون هستند. از سوی دیگر از آن جهت که خداوند در قرآن کریم به صراحت می فرماید: یا أیُّهُا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَبتَغوُا اِلَیهِ اَلوَسیلَة"(2) ای ایمان آورندگان، پروای الاهی داشته باشید و (برای رفتن) به سوی او (خدا)، "وسیله" بجویید؛ می توان گفت، براساس این آیه قرآن و امر صریح خداوند، توجه به سوی ائمه علیهم السلام که در حرم های مطهرشان مدفون هستند مصداقی از این "وسیله" است. ائمه ای که به ظاهر از دنیا رفته اند اما براساس کلام خداوند متعال که می فرماید: وَ لا تَحسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلوُا فِی سَبیلِ اللهِ اَموَاتاً بَل أحیاءُ عِندَ رَبِّهِم یُرزَقون. گمان نکنید آنها که در راه خدا شهید شده اند، مرده اند. بلکه زنده هستند و در نزد خدا متنعّم می باشند. (3) کاملاً زنده و آگاه به حال و احوال ما بوده و هستند. لذا شیعیان به دستور قرآن به سوی مکّه به عنوان قبله گاه عبادت رو می کنند و به این هفت شهر به عنوان قبله گاه توجه به سوی خدا و این شهرها عبارتند از: مدینه، نجف، کربلا، کاظمین، سامرا و هفتمین آن ها، مشهد مقدس است. 1. ناصر مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ص 512 و 513 2. مائده:(5): 36 3. آل عمران(3): 169

حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند: هیچ کافری دوست دار ما نیست و هیچ مؤمنی دشمن ما نمی شود، هرکس با محبّت ما اهل بیت از دنیا برود، بر خداوند است که او را در قیامت با ما برانگیزاند.(1) اهل بیت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله انسانهایی پاک، الهی، وارسته و برخوردار از همه ی فضایل و خوبی هایند که برای همه ی مسلمانان الگویند. محبّت به آنان، نشانه-ی فطرت پاک و ایمان خالص انسان است. دشمنی با اهل بیت علیهم السلام، نشانه-ی خروج انسان از قلمرو انسانیت و کمال و حقّ است. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله، امت را به محبّت عترت خویش دعوت کرده و مهرورزی به این خاندان نورانی را "اجر رسالت" قرار داده است. (2)

پس اگر دنبال محبوب می گردیم، این خاندان بهترین و ارزنده ترین محبوبهای هستی اند. محبت به محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله، هم در دنیا کارساز است و دوستداران این خاندان را به راه حق و فضیلت می کشاند و از بدیها باز می دارد، هم در هنگام مرگ، در قبر، در عالم برزخ، در روز قیامت و هنگام محاسبه ی اعمال و عبور از صراط و دادن نامه ی اعمال به اشخاص، عامل نجات انسان می گردد. (3)

هرکس با چیزی محشور می شود که او را دوست می دارد. آنان که در دنیا مهر و محبّت این اسوه های پاکی و فضیلت را داشته باشند، چون در عمل، راه آنان را می پویند، طبیعی است که خداوند هم با پیامبر صلی الله علیه و آله و خاندانش محشورشان کند. و برای نیل به این محبت لازم است که به ایشان و دستورات ایشان توجه کنیم و به سوی این قبله ها و وسایل تقرب به سوی خداوند رو کنیم.

1. مسند الأمام رضا علیه السلام، ج1، ص358 2. سوره ی شوری (42)/23 3. مضمون حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که محبت پیامبر و خاندانش در این موارد، سود می بخشند.