پربازدیدترین ها

سرویس: ویژه کد خبر: 96398 ۰۴:۳۶ - ۱۳۹۳/۰۱/۰۷

نقش برجسته آنوبانی نی از آثار تاریخی کهن سرپلذهاب

نقش برجسته آنوبانی نی از آثار تاریخی کهن سرپلذهاب

بازی دراز ۱۴۰۴/یکی دیگر از آثار باستانی شهرستان سرپل ذهاب بر دل کوه میانکل این شهرستان به نام نقش برجسته آنوبانی نی حجاری شده است که یادگار آنوبانی نی پادشاه لولوبی ها از اقوام زاگرس نشین پیش از آریایی ها در ۴۸۰۰ سال پیش می باشد که نشان از غنای منطقه و در عین حال ناشناخته بودن آن دارد.

 Picture 010

 یکی از این  آثار بر روی کوه سمت راست و در ضلع شمالی کوه، در زیر غاری کوچک واقع شده و اثر دیگر بر روی کوه سمت چپ و در ضلع جنوبی آن حک شده است. البته این دو نقش برجسته نیز به سرنوشت هم نوعان خود دچار شده اند و فرسایش های طبیعی و غیر طبیعی باعث گردیده دیدن آنها به سختی امکان پذیر باشد.

 Picture 018

شباهت بسیار زیاد این اثر با کتیبه بیستون می توان انسان را این نتیجه رساند که داریوش کتیبه بیستون را با الهام از این اثر تاریخی حکاکی کرده است.

جنگ تحمیلی در سالهای اخیر شاید بیشترین آسیب را در طول تاریخ به این اثروارد کرده باشد، ۳۰ درصد این اثر بر اثر ترکش‌های جنگ تحمیلی عراق علیه ایران آسیب دیده است.

این نقش برجسته تصویری از آنوبانی‌نی‌، الهه “نی‌نی” و ۹ اسیر است. سطحی که نقش بر آن حجاری شده به دو قسمت تقسیم شده در قسمت بالا و سمت چپ “آنوبانی‌نی” که پای چپ خود را روی سینه اسیری نهاده ، قرار دارد. او در دست چپ که روی سینه نهاده کمان و نیزه‌ای و در دست راست تبری دارد. نیم‌تنه شاه برهنه است و دامنی از کمر تا زانو او را می‌پوشاند. کمربندی با تزئین ویژه این دامن را نگه ‌می‌دارد. آنوبانی‌نی کفش‌های بندی به پا دارد. در زیر پای چپ او اسیری قرار دارد که یک حلقه بینی و دست راست او را به هم گره زده است. شست چپ پای الهه نی‌نی از میان این حلقه رد شده‌است.

 IMG_5418

الهه با پیراهنی طبقه‌طبقه که شانه راست او را نمی‌پوشاند در مقابل پادشاه ایستاده‌ و با دست راست حلقه‌ای را رو به شاه گرفته است. در دست چپ نیز نیزه‌ای فلزی دارد. این نیزه از بینی دو اسیر پشت سر او گذشته است. تمامی اسیران نقش آنانوبانی‌نی برهنه هستند و تنها یکی از آن‌ها کلاه بر سر دارد. آرایش موی این اسیر با بقیه اسیران متفاوت است.

در پایین نقش برجسته آنوبانی نی، نقش برجسته یکی از حاکمان اشکانی سوار بر اسب دیده می شود. شاه اشکانی با بدنی نیم رخ و صورتی تمام رخ حجاری شده است. وی کلاهی شرابه دار بر سر دارد و گوشه های بلند آن بر روی شانه هایش افتاده است. پیِراهن او کوتاه – تا بالای ران – و شلوارش گشاد است. سوار با دست راست افسار اسب را گرفته است. در جلوی او مردی از بزرگان به حالت ایستاده، در حال اهدای گل به شاه، حجاری شده است. در گوشه چپ این نقش، کتیبه ای به خط پهلوی به این مضمون نوشته شده است: “این پیکر گودرزشاه بزرگ پسر گیو”.

 Picture 019

برای دیدن این نقوش باید کمی تلاش کنید. از میان شهر باید بگذرید و از خیابانهای تو در تو و بدون اسم سراغ “میان کل” و یا در اصطلاح محلی “ناو کل” را بگیرید. البته تنگه بین این دو کوه از همه جای شهر کوچک سرپل ذهاب دیده می شود. رودخانه ای شهر نیز می تواند راهنمای خوبی باشد. برخلاف جهت رودخانه حرکت کنید تا به میان تنگه برسید.

پیاده طی کردن این مسیر هم خالی از لطف نیست. شهر کوچک است و از مرکز شهر که به اسم “چهار راه احمد بن اسحاق” یا “چهار راه میر احمد” شناخته می شود تا کنار نقوش کمتر از یک ربع ساعت طول می کشد. برای دیدن نقوش سمت چپ، قسمت انتهایی کوه سمت چپ را دور زده و سعی کنید از همان پایین و روی جاده نقش را بیابید. دو نقش در دو طرف کوه و تقریبا به صورت قرینه نسبت به هم قرار گرفته اند.

 Picture 029

برای دیدن نقوش سمت راست باید کمی بیشتر تلاش کنید. دو نقش (آنوبانی نی شناخته شده و نقش پادشاه اشکانی) در داخل حیاط یک مدرسه قرار دارد.