به گزارش بازی دراز، مضطرب و نگران، نیم نگاهی به معلم می کند.متوجه می شود که زیر غلطهایش خط می کشد و سرتکان می دهد.
با خود فکر می کند:«خدایا ! بازم از املا کم می گیرم.دوباره جواب بابام و چی بدم؟ ! مادرم چی؟ ! .دیگه خجالت می کشم به معلم نگاه کنم او بیشتر از بچه های دیگه با من کار می کند ، اما بازم خوب ننوشتم.خدایا ! میشه روزی نمره ی دیکته ی من هم خوب بشه !» تو این افکار بود که آقا معلم بازم شروع کرد به نصیحت:» پسرم بیشتر تمرین کن . باید بیشتر تلاش کنی. غلطها را اصلاح کن و از هر کدام پنج باربنویس.»
آنقدر ناراحت بود که بقیه ی صحبت های معلم را نفهمید. جلو همکلاسی هایش خیلی خجالت کشید.این توصیه ها را بارها از معلم خود شنیده بود .اما هر کاری می کرد مشکلش توی املا حل نمی شد.
*****
این حکایت خیلی از شاگردان ماست. یا شاید هم نمایی ازدوران تحصیل خود ما در گذشته های دور.از این قبیل دانش آموزان در مدارس کم نمی باشند . دانش آموزانی که با صبر و وتحمل ساعت های درسی را می گذرانند و خسته و مضطرب از این ساعتها بهره ای نمی برند . بر چسب کودن وعفب مانده می خورند،دچار افسردگی می شوند ودر نهایت، ترک تحصیل می کنند.
گفته می شود: در مدارس عادی، نزدیک دوازده درصد دانش آموزان چنین وضعیتی دارندکه رها شده اند یا در خوشبینانه ترین حالت،بازخواست می شوند یا وادار می شوند که تمرین بیشتری انجام بدهند و بیشتر مشق بنویسند و ...
خوشبختانه در سال های اخیر،صاحب نظران تفاوتهایی بین عقب ماندگان ذهنی و عقب ماندگان درسی مشاهده کر ده اند این مشاهدات به پیدایش گروه دیگری از دانش آموزان انجامیده است که آن ها را دانش آموزان دارای اختلالات یادگیری (1) نامگذاری کرده اند .
آن ها کودکانی هستند که با وجود هوش عادی و بالاتر در یک یا چند فرایند روانی پایه اختلال دارند که منجر به اشکالاتی در فکر کردن ،سخن گفتن ، نوشتن وحساب کردن می گردد.
مطالعات نشان می دهد که اختلال یادگیری قابل درمان است و آموزگاران ، حتی والدین اگر به دانش و حوصله لازم مجهز باشند ، قادرند این مشکل را حل کنند و حتی ممکن است بسیاری از این گونه دانش آموزان در زمینه های متعدد به پیشرفت های چشمگیری دست یابند . برای نمونه چند نفر از افراد مشهور و بسیار موفقی که دارای اختلال یادگیری بوده اند :
نلسون راکفلر معاون رئیس جمهور آمریکا از یادگیری خواندن رنج می برد ، آلبرت انیشتین نابغه ریاضی توانایی یادگیری هیچ یک از درس ها را نداشت ، توماس ادیسون در دوران کودکی گیج و غیر طبیعی و ناقص العقل معرفی می شد
يکي از راههاي ارائه خدمات فوق العاده آموزشي به دانش آموزان دارای اختلال يادگيري بهره گرفتن از کلاس هاي بازآموزی در مرکزآموزش و توانبخشی مشکلات ویژه یادگیری مي باشد. کارشناسان ويژه در اين مرکزچند ساعت در هفته ، بنا به نياز، اين دانش آموزان را تحت برنامه هاي درماني قرار می دهند.
مرکز از سال ۸۹ دایر گردیده و مدت پنج سال در خدمت دانش آموزان این شهرستان بوده و بسیاری از دانش آموزان از خدمات این مرکز بهره برده اند،،،و کماکان ادامه دارد ..این مرکز متعلق به اداره آموزش وپرورش بوده و زیر نظر این ادره مشغول خدمت ر سانی به دانش آموزان مقطع ابتدایی می باشد.
در آینده ی نزدیک ، دانش آموزان،آموزگاران واولیا این گونه دانش آموزان می توانند از کمکهای ویژه این مرکزبهره مند شوند.
نحوه پذیرش دانش آموزان درمرکز آموزشی و توانبخشی مشکلات ویژه یادگیری
1. شناسایی دانش آموزان مشکوک به اختلال یادگیری در مدارس توسط کارشناسان ویژه مرکز
2. مراجعه دانش آموزان به همراه والدین با در دست داشتن معرفی نامه از آموزشگاه
3. مصاحبه با اولیا و تکمیل پرسشنامه بالینی
4. اجرای آزمون وکسلر
5. تفسیر آزمون وکسلر
6. اجرای آزمون های خاص در صورت نیاز ( وپمن - بندر گشتالت - و ... )
7. پیش بینی برنامه درمانی جهت بازآموزی دانش آموز و تعیین وقت برای مراجعه به مرکز
پس از معرفي دانش آموز به مرکز، ابتدا مصاحبه ی باليني از والدين به عمل مي آيد تا وضعيت خانوادگي ،رشدي ،تحصيلي و...دانش آموز مشخص گردد.سپس تحت آزمونهاي هوشي قرار مي گيرد تا علاوه بر مشخص شدن وضعيت هوشي ، نوع اختلال وي نيز مشخص گردد سپس بر اساس اطلاعات به دست آمده برنامه درماني طراحي مي گردد و کار آموزش شروع مي شود چنانچه دانش آموز مشکوک به عقب ماندگي ذهني يا مرزي تشخيص داده شد جهت تستهاي تکميلي به مراکز مربوطه معرفي مي گردند.این مرکز ، دانش آموزان مرزي و عقب مانده را پذيرش نمي کند و اصولا برنامه اي براي اين گروه از دانش آموزان ندارد.
دانش آموزانی در این مرکز پذیرش می شوند که:
از لحاظ هوشی در حد متوسط یا بالاتر باشند.
از نظر عاطفی و سازگاری مشکلی نداشته باشند.
از نظر بینایی و شنوایی مشکلی نداشته باشند.
تنها در یک یا چند ماده درسی مشکل داشته باشند.
بین میزان پیشرفت تحصیلی و توانایی ذهنی آن ها تفاوت زیادی وجود داشته باشد.
آموزش دانش آموزان دارای اختلالات یادگیری مثل سایر دانش آموزان می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی باشد، خانواده ای که کودک در آن زندگی می کند، معلم و برنامه های ترمیمی. همه در موفقیت یا عدم موفقیت آنها موثر می باشند. امید است با همکاری کارشناسان ویژه در مرکز اختلالات یادگیری با آموزگاران در مدارس و اولیا، این دانش آموزان طعم شیرین موفقیت را بچشند.
.........................................
انواع مشکلات چنین دانش آموزانی در دو حیطه تحصیلی وتحولی(رشدی)
مورد بررسی قرار میگیرد...معلم در کلاس با وجود تعدد دانش آموزان و کمبود وقت آنهم در بعد تحصیلی می تواند کمک نماید .در مرکز اولویت با مشکلا ت تحولی است که اصل و پایه درمان می باشد.مشکلات تحولی و تحصیلی خود به انواع مشکلات و ناتوانیهای مختلف با پایه های درمان متفاوت تقسیم بندی می شوند که در بخش های بعدی مفصلتر با گفتگو با چند از کارشناسان ارشد این مرکز به اطلاع خواهد رسید.
آشنایی خانواده ها و همکاران معلم بخصوص مربیان پیش دبستانی با نشانه ها و علایم و راههای درمان و بهبود اختلالات یادگیری واهمیت پیشگیری در سنین پایین می تواند گام مهمی در این راستاو کمک به آینده سازان مملکت اسلامی و جلوگیری از افت تحصیلی وهرز سرمایه های مادی ومعنوی خانواده ها و جلوگیری از بسیاری از ناهنجاریها ،ترک تحصیل ،افسردگی ،.....باشد.
نویسندگان:حمید خرمی راد مدرس دانشگاه وهمکار درمانگر اختلالات یادگیری
محمد صدیقی مدرس دانشگاه ودرمانگر اختلالات یادگیری مر کز اخلاص
