حجت‌الاسلام والمسلمین مجید میرزایی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ به تبیین مفاهیم مذهبی و اجتماعی نوروز در اسلام پرداخت و اظهار داشت: خداوند متعال در قرآن کریم به پیامبر اسلام و مؤمنان توصیه کرده که در آثار رحمت الهی تأمل کنند، این توصیه نه‌تنها در طبیعت و زندگی روزمره انسان‌ها، بلکه در دگرگونی‌های طبیعی و تحولات فصول سال نیز قابل مشاهده است.
این کارشناس مذهبی افزود: یکی از نشانه‌های برجسته رحمت الهی که در قرآن به آن اشاره شده، تغییرات فصلی است که از جمله آن، بهار و نوروز است؛ بهار، زمانی است که زمین مرده به زندگی باز می‌گردد و این خود نمادی از قدرت و رحمت الهی است.
وی تصریح کرد: در این دوران، ما به وضوح می‌بینیم که چگونه خداوند به زمین مرده زندگی می‌بخشد و ما از این تغییرات می‌توانیم درسی برای زندگی خود بگیریم.
وی افزود: در اسلام، این دگرگونی‌ها و تغییرات فصل به فصل باید برای انسان‌ها موجب عبرت و یادآوری شوند، نوروز نیز از جمله این تغییرات است که به‌عنوان یک پیام از طرف خداوند به بشریت آمده است، این جشن فقط مختص ایرانیان نیست، بلکه در نگاه ائمه و معصومان نیز نوروز جایگاه ویژه‌ای دارد.
میرزایی با اشاره به حدیثی از حضرت علی(ع)، گفت: «هر روزتان نوروز باد» به معنای گرامیداشت هر تغییر و تحول در طبیعت و در روح انسان‌هاست، از این رو، می‌توان نوروز را نماد امیدواری، نشاط و تحول در نظر گرفت.
این کارشناس مذهبی در ادامه بر پیام نوروز در اسلام تأکید کرد و گفت: اولین پیام نوروز از دیدگاه اسلام، پیام امیدواری است، نوروز یادآوری می‌کند که هر چیزی در این دنیا به اذن خداوند متعال زنده می‌شود و این حیات دوباره، امید را در دل‌ها زنده می‌کند بنابراین، نوروز به نوعی مبارزه با یأس و ناامیدی است و به انسان‌ها این پیام را می‌دهد که در هر لحظه از زندگی می‌توان به زندگی و رحمت خداوند امیدوار بود.
میرزایی همچنین به تحول و دگرگونی که در نوروز اتفاق می‌افتد، اشاره کرد و گفت: نوروز زمانی است که طبیعت از خواب زمستانی بیدار می‌شود و فضای سرد زمستان جای خود را به شکوفایی بهار می‌دهد، این تغییر و تحول در طبیعت همان‌طور که در قرآن و احادیث آمده، به نوعی نماد دگرگونی روح انسان‌ها نیز است و تغییرات طبیعت از زمستان سرد به بهار پر طراوت، باید برای انسان‌ها درسی از تحول و بازسازی باشد.
وی با استناد به حدیثی از امام صادق (ع) اظهار داشت: امام صادق در روز نوروز به یکی از اصحاب خود، معلی ابن حنیف، گفت: «آیا می‌دانی امروز چه روزی است؟» معلی در پاسخ گفت: «این روزی است که ایرانیان آن را گرامی می‌دارند و به هم هدیه می‌دهند» امام صادق (ع) در ادامه فرمودند که هدیه دادن در این روز ریشه‌ای طولانی دارد و نوروز روزی است که خداوند از بندگان خود میثاق گرفت که غیر از او را به عبادت و پرستش انتخاب نکنند، نوروز همچنین روزی است که اولین طلوع خورشید در آن اتفاق افتاد و زمین در این روز درخشندگی پیدا کرد.
میرزایی به اهمیت سنت‌های نوروزی در اسلام اشاره کرد و گفت: یکی از سنت‌های مهم نوروز، صله رحم است در این روز، آشنایان و بستگان که مدت‌ها یکدیگر را ندیده‌اند، به دیدار یکدیگر می‌روند و این دیدار موجب تقویت روابط انسانی و ایجاد فضایی پر از محبت و الفت می‌شود؛ علاوه بر این، هدیه دادن به کودکان نیز یکی از سنت‌های نوروز است که اسلام بر آن تأکید کرده است، این سنت‌ها باعث انس و الفت بیشتر میان مردم می‌شود.
میرزایی به برخی انحرافات در مورد سنت‌های نوروزی اشاره کرد و گفت: متأسفانه برخی افراد تلاش دارند تا این سنت‌ها را به انحراف بکشانند و ارتباط آن‌ها با دین و تاریخ ایران را تحت تأثیر منافع خود قرار دهند؛ یکی از این انحرافات در ارتباط با آئین‌هایی مانند «چهارشنبه سوری» است که در گذشته در میان زرتشتیان برای روشن کردن آتش مقدس انجام می‌شد اما امروزه شاهدیم که این سنت به شکل نادرستی به اجرا درمی‌آید و به جای نور و هدایت، باعث ایجاد نگرانی و خطر برای مردم می‌شود.
وی افزود: بسیاری از این انحرافات به دلیل ناآگاهی از عمق مفاهیم فرهنگی و مذهبی است، برخی افراد از معنای واقعی این سنت‌ها بی‌خبرند و بدون توجه به تاریخ و مبانی آن‌ها، آن‌ها را به شکلی نادرست تفسیر می‌کنند از این رو، لازم است که مردم با آگاهی بیشتری به حفظ و گرامیداشت سنت‌های نوروزی بپردازند و در عین حال این سنت‌ها را با آموزه‌های اسلامی تطبیق دهند.
میرزایی در بخش دیگری از سخنان خود به حکیم ابوالقاسم فردوسی اشاره کرد و گفت: فردوسی بزرگ، با نگارش شاهنامه، همواره تلاش کرد تا هویت ایرانی و دینی را با هم حفظ کند، او به خوبی توانست فرهنگ ایرانی را در کنار آموزه‌های دینی قرار دهد و این دو را به‌طور همزمان مورد توجه قرار دهد و دلیل شهرت جهانی او همین است.
وی همچنین افزود: بزرگان ادب فارسی همچون حافظ و مولوی، همگی بر این باور بودند که فرهنگ ایرانی و آموزه‌های دینی مکمل یکدیگر هستند و نباید اجازه داد که هیچ‌کدام از آن‌ها تحت تأثیر منافع فردی یا گروهی قرار گیرند.
میرزایی در نهایت تأکید کرد: سنت‌های نوروزی باید با درک صحیح از معانی دینی و فرهنگی آن‌ها گرامی داشته شوند و نباید اجازه داد که این سنت‌ها به انحراف کشیده شوند، این سنت‌ها نه‌تنها به تقویت هویت اسلامی - ایرانی کمک می‌کنند، بلکه در نهایت موجب تقویت رابطه انسان‌ها با خداوند متعال می‌شوند و در این مسیر، ایمان و اتحاد جامعه را تقویت می‌کنند.